mei
21
2015

Community of practice: professionals leren van elkaar

Beroeps- en competentiekader, Sociaal-cultureel werken

Blog

Als professional kom je af en toe in aanraking met kwesties waarop je niet onmiddellijk een antwoord kan formuleren. Maak kennis met de community of practice, een werkvorm om kennis en inzichten te delen met vakgenoten en zo van elkaar te leren.

Eigen leerbehoeften

Als professional leef je je uit in je werk. Je hebt talenten en competenties. Je probeert nieuwe praktijken uit. Je verzoent beleidsdoelen met je praktijken, of omgekeerd. Je start nieuwe projecten op en overlegt met collega’s.Toch heb je soms nood aan meer input. Aan een verfrissende kijk of de expertise van anderen, buiten je vertrouwde netwerk.

Kennis en inzichten leven in de sector

De antwoorden op jouw leerbehoeften leven bij andere sociaal-culturele professionals en vrijwilligers, binnen en buiten je organisatie. Om deze kennis en inzichten te delen, moet je ze eerst aan de oppervlakte krijgen. Dat is niet eenvoudig, want kennis delen en borgen, vraagt om lef en systematiek. Lef, omdat niet iedereen denkt dat hij over kennis en inzichten beschikt die het delen waard zijn. Systematiek, omdat je informele momenten van kennisdelen ook best vormgeeft in een structuur. Dat laatste zorgt voor een spanningsveld. Uiteraard wil je dat het spontane leerproces en de ongedwongen ontwikkeling van je leernetwerk mogelijk blijft, maar tegelijkertijd wil je deze ondersteuning ook waarderen door ze net in een leidraad te gieten. Je beweegt je bij wijze van spreken tussen een drang naar vrijheid en een drang naar houvast.

Community of practice: een praktijk op zich

Een community of practice biedt een antwoord op deze vragen. Het is een kader waarbinnen sociaal-culturele werkers van elkaar leren. Je deelt kennis en ervaringen rond een thema, praktijk of vakgebied. Zo help je elkaar professioneel en sta je elkaar bij met mogelijke oplossingen.

Een eenvoudig gesprek waarbij je kennis uitwisselt, levert je uiteraard niet zomaar alle antwoorden op. Als groep moet je je focussen op je aspiraties of ambities en op wat beter kan. De complexiteit van de vraag, de impact van de praktijk en het innovatieve potentieel zijn daarbij belangrijk. Naast het engagement van de groepsleden is het ook essentieel dat je leerkader tegemoetkomt aan de verschillende leerstijlen van alle deelnemers. Een community of practice is met andere woorden een praktijk op zich die je perfect kan inbedden in een dynamiek van leren én van leren over leren.

Meerwaarde

Een community of practice laat een organische ontwikkeling van een leerproces toe. Je creëert kansen voor een open dialoog en biedt de mogelijkheid om gewoon actief tot intensief deel te nemen. Bovendien combineer je wat vertrouwd is voor de groep met nieuwe inzichten van de groep. Zo bouw je aan een echt lerend netwerk en kom je meer te weten over wat je doet. De verborgen kennis over hoe andere werkers jouw vraagstuk benaderen, doet je bovendien meer leren dan een cursus die je vertelt wat je moet doen en hoort te weten.

Start zelf een lerend netwerk op

Heb je een thema waarrond je kennis kan uitwisselen? Kies dan voor een rustige en neutrale plek om samen te komen. Bereid een set van drie relevante vragen voor. Neem het voortouw als gespreksleider. Laat je collega’s al hun inzichten of intuïties uitspreken gedurende een tweetal uren. Neem deze gesprekken op en tik ze daarna uit of maak er een krachtige samenvatting van. Laat alle deelnemers hier nog een keer feedback op formuleren. Haal er dan de belangrijkste punten uit die je hebt geleerd en maak er bijvoorbeeld een top 7 van. Mail deze top 7 naar je collega’s en prijs jezelf gelukkig, want zojuist heb je de vruchten geplukt van een eenvoudige leergroep: een community of practice.

Literatuur

  • Bood, R. & M. Coenders (2004). Communities of practice: bronnen van inspiratie. Utrecht, Lemma.
  • Wenger, E; (1998). Communities of practice: Learning, meaning and identity. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
  • Wierdsma, A.F.M. & J. Swieringa (2002). Lerend organiseren: als meer van hetzelfde niet helpt. Groningen: Noordhoff Uitgevers.

Geert Frateur

Geert Frateur

Scroll to Top